Niet veel bezoekers passeren de oostelijke hoek van het Binnenhof waar zich een gebouw met nummer 7 bevindt. Dat is jammer, want Binnenhof 7 heeft een soort loggia waarin twee opvallende gevelstenen gemetseld zijn. De eerste gevelsteen toont de aankomst van de Hollanders in Indië, het tegenwoordige Indonesië. We zien palmbomen, parasols, een schip en contacten tussen de kolonisatoren in spe en de inlandse bevolking. Links en rechts van de afbeelding zien we Javaanse motieven. De tweede gevelsteen is eenvoudiger: een leeg middenvlak geflankeerd door een figuur in kleermakerszit die aan een Boeddha doet denken. Beide stenen zijn een creatie van de beeldhouwer Joop van Lunteren (1882-1958). Zij hebben waarschijnlijk oorspronkelijk deel uitgemaakt van het ministerie van Koloniën, een gebouw van de architect Willem Rose dat tegenwoordig behoort tot de gebouwen van de Tweede Kamer.
Den Haag wordt niet ten onrechte wel de ‘weduwe van Indië’ genoemd. Overal in de omgeving van het Binnenhof zijn nog sporen van het koloniale verleden te vinden. Aan de Korte Vijverberg, net voorbij het Kabinet van de Koning, staat het Lloydgebouw, met boven de ingang een beeld van een Javaanse dame. Dit voormalige pand van de zeevaartmaatschappij Rotterdamsche Lloyd huisvest thans het Huis van Europa. Nog weer wat verder weg staat het beroemde Hotel Des Indes. Bovenin het gebouw zien we in een fries het wapen van het oude Batavia, het huidige Jakarta: een krans met daarin een zwaard tegen een rode, ronde achtergrond. Dit wapen vinden we ook in de Hall van de Eerste Kamer, en wel in het schitterende glas-in-loodplafond uit 1914.
We keren terug naar Binnenhof 7. In de Tweede Wereldoorlog was hier het kantoor van de Sicherheitsdienst gevestigd. In februari 1943 werd hier de communistische verzetsman Gerrit Kastein binnengebracht die eerder door de SD was gearresteerd. Op de tweede verdieping bevond zich een verhoorkamer, waar Kastein aan een stoel werd vastgebonden. De verzetsman sprong op een gegeven moment op en stortte zich met stoel en al door het gesloten raam. Kastein overleefde zijn sprong, maar zou enkele uren later overlijden aan de opgelopen schedelbasisfractuur. Hij werd postuum onderscheiden met het Verzetskruis – niet te verwarren met het Verzetsherdenkingskruis – en ligt begraven op het Ereveld Loenen.
Update 20 juni 2017: Kastein heeft postuum een tweede eerbewijs gekregen. Naast de voormalige verhoorkamer is een plaquette bevestigd waarmee zijn sprong wordt herdacht. Interessante passage uit het Volkskrant-artikel:
“Volgens de overlevering was Kastein vastgebonden aan zijn stoel toen hij sprong. Maar dat verhaal is apocrief, stelt zijn biograaf. Geboeid was Kastein wel, maar pas na zijn daad is de SD arrestanten gaan vastbinden aan hun stoel.”
Pingback:Geheimen van het Binnenhof III: In de schaduw van de Ridderzaal – – Corvinus –
Iedereen blijft zich maar blind staren op die stoel. Alsof de sprong van Kastein zonder die stoel niet spectaculair genoeg zou zijn. Volgens mij was Kastein zelfs niet eens geboeid, en heeft hij de stoel eerst door het raam gesmeten om er vervolgens zelf achteraan te springen. Hij zou ook met zijn hoofd naar beneden zijn gesprongen. Alsof de sprong van Kastein zonder hoofd niet spectaculair genoeg zou zijn.
Volgens Kriminalkommissar Johannes Munt is Kastein geboeid uit het raam gesprongen, maar hij rept daarbij met geen woord over een stoel. Als Kastein vastgebonden was geweest aan een stoel, dan zou Munt ongetwijfeld gewag hebben gemaakt van deze stoel. Maar geboeid of niet, in beide gevallen lijkt onze onvermijdelijke stoel na de dood van Kastein een eigen leven te zijn gaan leiden.
Nog een laatste ode aan de stoel van Kastein. Wapperom, die net als Munt, op het Binnenhof was, verklaart dat Kastein zich wel degelijk met stoel en al naar buiten heeft geworpen. Geen touw aan vast te knopen, aan die stoel !