De San Gottardo in Corte.
De San Gottardo in Corte is een kleine kerk vlak bij de Duomo van Milaan. Ze werd tussen 1330 en 1336 als kapel gebouwd. Opdrachtgever was Azzone Visconti, Heer van Milaan van 1329 tot aan zijn dood in 1339. Oorspronkelijk was het gebouw onderdeel van het Palazzo del Broletto Vecchio, zetel van de Heren en – sinds 1395 – Hertogen van Milaan. De naam ‘in Corte’ verwijst waarschijnlijk dan ook naar het feit dat het gebouw op de binnenplaats van het Palazzo stond.
Azzone Visconti had geen robuuste gezondheid. Hij stierf op slechts 36-jarige leeftijd en leed toen al vele jaren aan jicht. Dit was ongetwijfeld ook de reden waarom de kerk aan San Gottardo oftewel Sint Godehard werd gewijd. Godehardus van Hildesheim (960-1038) was een Beierse heilige die wordt beschouwd als de beschermer van hen die aan deze aandoening lijden.
Het meest in het oog springende externe kenmerk van de kerk is een prachtige zeshoekige klokkentoren die bovenin is versierd met vele bogen en zuilen. De toren werd in 1335 gebouwd door de architect Francesco Pecorari uit Cremona. Ook vanwege een andere reden is hij bijzonder: de eerste openbare klok van de stad Milaan werd in deze klokkentoren ingebouwd. De Milanezen kenden de toren dan ook als de campanile delle ore. Het interieur van de kerk is bepaald niet spectaculair te noemen. De San Gottardo was oorspronkelijk een Gotische kerk, maar kreeg in de achttiende eeuw een Neoclassicistische make-over van Giuseppe Piermarini (1734-1808).
Graftombe van Azzone Visconti.
De kerk bezit twee kunstwerken die het vermelden waard zijn. De eerste is de graftombe van voornoemde Azzone Visconti. Deze werd gemaakt door Giovanni di Balduccio, een beeldhouwer uit Pisa die ook verantwoordelijk was voor de monumentale graftombe van Sint Petrus van Verona in de kerk van Sant’Eustorgio elders in Milaan. Voor deze laatste graftombe had Azzone geld ter beschikking gesteld, dus we kunnen het als gepast zien dat Giovanni di Balduccio eveneens Azzones eigen graftombe beeldhouwde. Deze graftombe bevindt zich hoog aan de linker muur van de kerk. We zien Azzone op zijn doodsbed op het deksel van de sarcofaag liggen, met twee vrouwen aan zijn zijde. Twee anderen houden een doek vast, misschien een doodskleed. De centrale figuur op de sarcofaag zelf is Sint Ambrosius, beschermheilige van Milaan. De twee knielende figuren aan weerszijden van de heilige zijn wellicht Azzones opvolger Luchino Visconti (1339-1349) en Lodewijk IV de Beier (1314-1347), keizer van het Heilige Roomse Rijk.[1] De andere knielende figuren zijn geïdentificeerd als Lombardische steden die trouw zijn aan de Visconti’s.[2]
Fresco van een navolger van Giotto. Let op de voeten van twee van de gekruisigde mannen.
Achter in de kerk treffen we het tweede kunstwerk aan dat onze aandacht verdient. In feite gaat het om een fragment van een veertiende-eeuws fresco van de Kruisiging. De kunstenaar is onbekend, maar het is duidelijk dat hij geïnspireerd werd door de Florentijnse schilder Giotto (ca. 1266-1337), die bekendstond om zijn vernieuwende en realistische stijl. Giorgio Vasari beweert dat Giotto enige tijd in Milaan doorbracht en daar verschillende werken achterliet. Het fresco in de San Gottardo wordt echter niet aan de kunstenaar zelf toegeschreven, maar aan een leerling of navolger. Het fresco is vervaagd en beschadigd, maar men kan nog steeds de drie kruizen onderscheiden, evenals de menigte die de Kruisiging gadeslaat.
De kerk is tegenwoordig onderdeel van het Grande Museo del Duomo di Milano.
Meer informatie over de kerk vindt men hier en hier.
Noten
[1] Zijn vrouw Margaretha van Henegouwen is hier besproken.
[2] Mijn bron is Art in Renaissance Italy, p. 178.