Kerk van Santissima Annunziata.
De wijk ten westen van het historische centrum van Parma heet Oltretorrente, oftewel ‘voorbij de stroom’, waarmee natuurlijk op de rivier de Parma wordt gedoeld. Wie door de wijk loopt, kan moeilijk om de kerk van Santissima Annunziata heen. De kerk, ook bekend als de Basilica del Paradiso, heeft een zeer opvallende vorm. In wezen gaat het om een ellips met een voorhal en tien straalkapellen. De gevel van het gebouw heeft veel weg van een triomfboog en boven de hoofdingang vinden we behalve een gebeeldhouwde voorstelling van de Annunciatie ook woorden uit het eerste hoofdstuk van het Evangelie volgens Johannes:
ET VERBVM CARO FACTVM EST
(“Het woord is mens geworden”, NBV)
De bouw van de kerk begon in 1566. Daarvoor stond er ook al een kerk met bijbehorend Franciscaans klooster op deze plek, maar deze gebouwen werden in 1546 afgebroken in opdracht van Pier Luigi Farnese, de eerste hertog van Parma en Piacenza. Zijn vader Paus Paulus III (1534-1549) had het hertogdom voor zijn buitenechtelijke zoon in het leven geroepen.
Panoramafoto van het interieur van de Santissima Annunziata.
Centrale kapel met hoogaltaar.
Pier Luigi werd in 1547 vermoord en na een interregnum van enkele jaren opgevolgd door zijn zoon Ottavio Farnese. Die besloot de afgebroken kerk te vervangen door een nieuw gebouw en legde daarvoor op 4 juni 1566 de eerste steen. Als architect werd Giambattista Fornovo (1530-1585) aangetrokken; de straat ten oosten van de kerk is naar deze weinig bekende bouwmeester vernoemd. De bouw moet voorspoedig zijn verlopen, want in 1570 vierde Fornovo in de kerk zijn huwelijk. Wanneer de kerk precies werd voltooid is niet bekend, maar wel is zeker dat het huidige dak van het gebouw tussen 1626 en 1628 werd gebouwd. Het werd ontworpen door de architect Girolamo Rainaldi (1570-1655), de vader van de bekendere Carlo Rainaldi. Het grote klooster ten zuiden van de kerk dateert eveneens van de zeventiende eeuw. Een van de architecten ervan was Giovanni Battista Magnani (1571-1653).
Het lichte interieur van de kerk is prachtig, maar erg veel indrukwekkende kunstwerken zult u er niet aantreffen. Opvallend is dat er zich onder de kunstwerken twee kopieën van schilderingen uit de zestiende eeuw bevinden. In de voorhal hangt een door Ignazio Affanni (1828-1889) geschilderde kopie van een Annunciatie van Correggio. De schaarse restanten van het origineel bevinden zich in de Galleria Nazionale van Parma. Ook het altaarstuk van de kerk is een kopie. We zien een Madonna met Kind en vier heiligen, onder wie Franciscus van Assisi. Het gaat hier immers om een kerk en een klooster van de Minderbroeders. Het origineel is van Francesco Zaganelli (ca. 1470-1532) en de kopie werd gemaakt door Antonio Brianti (1739-1787). Vermoedelijk schilderde Zaganelli dit werk voor de voorganger van de huidige kerk. Ik heb helaas niet kunnen achterhalen waar het altaarstuk zich nu bevindt. Wie originele werken zoekt, kan ik wijzen op een schilderij van Ilario Spolverini (1657-1734) in de vierde kapel aan de linkerzijde.
Als u de kerk bezoekt of net hebt bezocht, loopt dan ook nog even een stukje langs de rivier de Parma. Het water staat erg laag tegenwoordig, maar de omgeving is mooi groen. Bovendien strijken er graag grote zilverreigers bij de rivier neer en dat levert mooie foto’s op.
Rivier de Parma met grote zilverreiger.