De grote kerk van Santa Maria in Vado staat net ten oosten van het historische centrum van Ferrara. Het woord vado is afgeleid van het Italiaanse guado, wat verwijst naar een plaats waar de rivier – in dit geval de Po – doorwaad kan worden. Vergelijk vado met het Nederlandse waden. Vermoedelijk stroomde de Po ooit veel dichter bij de kerk. De loop van de rivier is echter gewijzigd en tegenwoordig stroomt de Po zo’n 750 meter ten zuiden van de Santa Maria. Al sinds het einde van de tiende eeuw staat er een klein kerkje op deze plek. Op Paaszondag van het jaar 1171 vond er een wonder plaats in de kerk dat haar populariteit enorm vergrootte. Toen een priester van de Santa Maria de hostie omhoog hield tijdens de Eucharistieviering, spoot er plotseling bloed uit het heilige brood waardoor het gewelf boven het altaar bevlekt werd.
Wonderen waarbij hosties betrokken zijn, zijn bepaald niet ongebruikelijk in Rooms-Katholieke kerken. Zie bijvoorbeeld de Igreja do Santissimo Milagre in Santarém, Portugal, of de jaarlijkse Stille Omgang waarmee het Mirakel van Amsterdam van 1345 wordt gevierd. Het wonder in Ferrara leidde ertoe dat de kerk van Santa Maria in Vado een belangrijk bedevaartsoord werd. Sterker nog, de kerk werd zo populair dat Ercole I d’Este, Hertog van Ferrara (1471-1505), in 1495 de opdracht gaf het gebouw te vergroten. Het project werd toevertrouwd aan Biagio Rossetti (ca. 1447-1516), de hofarchitect van de familie d’Este.
De Santa Maria in Vado is beslist een bezoek waard, maar verwacht niet te veel als het om kunst gaat. De enorme gevel werd vrijwel geheel in baksteen uitgevoerd en is dus heel eenvoudig. Een interessant detail is dat het noordelijke dwarsschip een soortgelijke gevel heeft, die men vanuit de Via Scandiana kan bekijken. De kerk heeft een rijkversierd interieur, maar u moet wel van dit soort overdaad houden. Boven het hoogaltaar zien we een schilderij van de Annunciatie van de lokale kunstenaar Camillo Filippi (ca. 1500-1574). Hij was de vader van Sebastiano Filippi, beter bekend als Bastianino (ca. 1528-1602), die een fresco van het Laatste Oordeel schilderde voor de Duomo van Ferrara, die 800 meter ten westen van de Santa Maria in Vado staat. Een andere kunstenaar uit Ferrara die in de kerk actief was, is Carlo Bononi (1569-1632). Hij schilderde onder meer het fresco in de apsis (over de Heilige Naam van Jezus) en was ook verantwoordelijk voor verschillende plafondschilderingen. In deze bijdrage is een afbeelding opgenomen van de Zaligen die de Heilige Drie-eenheid vereren (1616-1617).
In het zuidelijke dwarsschip bevindt zich de vanuit religieus oogpunt belangrijkste ruimte van de kerk: de Cappella del Prodigio. Hier vinden we het Santuario del Preziosissimo Sangue, oftewel het Heiligdom van het Kostbaarste Bloed. Het genoemde heiligdom is in feite een uit twee verdiepingen bestaand klein tempeltje met een trap, ter nagedachtenis aan de gebeurtenissen die in 1171 zouden hebben plaatsgevonden. Ik kon maar moeilijk betrouwbare informatie vinden over wanneer dit heiligdom precies werd gebouwd, maar het lijkt aannemelijk dat het van 1495 dateert en later werd gewijzigd en verfraaid.
Meer informatie over de kerk vindt men hier.
Pingback:Ferrara: Palazzo Schifanoia – – Corvinus –
Pingback:Ferrara: Palazzo dei Diamanti – – Corvinus –