Category: Opstand en Gouden Eeuw
De vergaderzaal van de Eerste Kamer (deel 3)
In de eerste twee delen van mijn bijdrage over de plenaire zaal van de Eerste Kamer heb ik vooral uitgebreid stilgestaan bij het schitterend beschilderde houten plafond in deze voormalige vergaderzaal van de Staten van Holland en West-Friesland. Eén onderdeel van de plafondschilderingen is daarbij nog niet aan de orde…
De vergaderzaal van de Eerste Kamer (deel 2)
In deel 1 van de bijdrage over de vergaderzaal van de Eerste Kamer ben ik ingegaan op de prachtige plafondschilderingen waarop deze door de architect Pieter Post (1608-1669) ontworpen voormalige vergaderzaal van de Staten van Holland en West-Friesland kan bogen. Ik heb toen twee van de acht medaillons met naar…
De vergaderzaal van de Eerste Kamer (deel 1)
Tussen 1849 en 2021 vergaderde de Eerste Kamer der Staten-Generaal in de voormalige vergaderzaal van de Staten van Holland en West-Friesland. Deze zaal werd tussen 1651 en 1655 gebouwd door de architect Pieter Post (1608-1669). De bouw vond plaats tijdens het zogenaamde Eerste Stadhouderloze Tijdperk, en om de triomf van…
Het praalgraf van Willem Joseph van Ghent
De Gelderse edelman Willem Joseph baron van Ghent (1626-1672) geldt als de eerste commandant van het Korps Mariniers, dat volgens de traditie op 10 december 1665 werd opgericht tijdens de Tweede Engelse Zeeoorlog (1665-1667). Toen hij eind 1665 tot kolonel van een regiment zeesoldaten werd benoemd, had de 39-jarige Van…
Het praalgraf van Jacob van Wassenaer Obdam
Het praalgraf van de gebroeders Evertsen
De kerk van het Abdijcomplex in de Zeeuwse hoofdstad Middelburg is een opmerkelijk gebouw. Eigenlijk bestaat het uit drie aparte kerken. Het voorste gedeelte is de Nieuwe Kerk, het achterste de Koorkerk. Daar tussenin bevindt zich dan de zogenaamde Wandelkerk. Daar staat ook het praalgraaf van de Zeeuwse admiraals en…
Het praalgraf van Maarten Tromp
Maarten (of Maerten) Harpertszoon Tromp (1598-1653) was de eerste Nederlandse admiraal die de liefkozende bijnaam Bestevaêr (‘grootvadertje’) verwierf. Michiel de Ruyter (1607-1676) was de tweede en laatste. Het is heel verleidelijk om de twee opperbevelhebbers met elkaar te vergelijken en te bediscussiëren welke van de twee de grootste was. Maar…
Het praalgraf van Piet Hein
Het is feitelijk het eerste echte praalgraf voor een zeeheld in een Nederlandse kerk: het praalgraf van Piet Hein (1577-1629) in de Oude Kerk in Delft. Vóór het sneuvelen van Hein hadden gesneuvelde zeehelden wel monumenten toegekend gekregen, maar vergeleken met wat Admiraal Zilvervloot kreeg, stelden die niet veel voor.…
De grafsteen van Hermanus Kamphuizen
In de Oude Kerk in Delft ligt een opmerkelijke grafsteen. De tekst erop luidt: HIER RUST HERMANUS KAMPHUIZEN GEBOREN 15 APRIL 1670 OVERLEDEN 23 APRIL 1770 ALS VAANDRIG BIJ HET STATEN LEGER GEKWETST IN DEN VELDSLAG VAN MALPLAQUET Allereerst valt de hoge leeftijd van de overledene op. Hermanus Kamphuizen overleed…
Maurits en Frederik Hendrik op het strand van Scheveningen
In april 2020, ruim een jaar voor de verhuizing van het Binnenhof, lanceerde de Eerste Kamer een virtuele rondleiding door haar gebouw. De rondleiding werd een goed alternatief genoemd om de Senaat te kunnen bezoeken in de coronaperiode. Nu de Eerste Kamer is verhuisd naar het Lange Voorhout/de Kazernestraat is…
De slag bij Gibraltar in de koffiekamer van de Eerste Kamer
Sinds 1971 hangt in de koffiekamer van de Eerste Kamer een enorm schilderij dat de zeeslag bij Gibraltar voorstelt. Deze slag werd op 25 april 1607 uitgevochten tussen een Nederlandse en een Spaanse vloot en resulteerde in een grote overwinning voor de jonge Republiek der Verenigde Nederlanden. De Spaanse vloot…
De grafzerk van Justinus van Nassau
In de Hooglandse Kerk in Leiden bevindt zich het graf van Justinus van Nassau (1559-1631), de buitenechtelijke zoon van Willem van Oranje. Het graf is afgedekt met een prachtige grafzerk waarop de overledene en zijn echtgenote Anna van Merode liggend en biddend zijn afgebeeld. Aan hun voeten is een korte…
De graftombe van Paus Adrianus VI
Paus Adrianus VI (1522-1523) was de enige Nederlandse paus in de geschiedenis. Zijn graftombe bevindt zich in de kerk van Santa Maria dell’Anima in Rome. Deze kerk, waarvan de oorsprong terugging tot een gasthuis voor pelgrims gesticht door een echtpaar uit Dordrecht, gold als de nationale kerk van het Heilige…
Het praalgraf van Margaretha van Parma
Margaretha van Oostenrijk, ook bekend als Margaretha van Parma (1522-1586), was geen Nederlandse. Toch is zij nauw verbonden met de Nederlandse geschiedenis. Wie haar graftombe wil bezoeken, moet een flink stuk rijden. Deze bevindt zich namelijk in de kerk van San Sisto in de Noord-Italiaanse stad Piacenza. Piacenza vormde samen…
Het grafmonument van Jacob van Heemskerck
‘Iacobo ab Heemskerck, Amstelredamensi’, oftewel ‘voor Jacob van Heemskerck, Amsterdammer’. Met deze woorden begint een lange Latijnse tekst op het grafmonument dat de in 1607 in de Baai van Gibraltar gesneuvelde admiraal kreeg in de Oude Kerk van Amsterdam. Van Heemskerk was zonder het zelf te weten Nederlands eerste zeeheld…
Een monument voor Hans Lipperhey
Het Abdijcomplex in het centrum van de Zeeuwse hoofdstad Middelburg heeft een buitengewoon idyllische kruidentuin. Op een van de bankjes kan de bezoeker even uitpuffen na een verkenning van de binnenstad, het Zeeuws museum of een van de drie aaneengesloten kerken van het complex: de Koorkerk (met de grafzerk van…
Slotbeschouwing: hoeveel christenslaven heeft Michiel de Ruyter bevrijd?
In de afgelopen negen bijdragen heb ik de inspanningen besproken die Michiel de Ruyter, zowel als koopman als als viceadmiraal, zich heeft getroost om christenslaven in Noord-Afrika te bevrijden. Het ging om Nederlanders en andere Europeanen die werden vastgehouden in Marokko, Algerije, Tunesië en Libië, op het land en op…
Michiel de Ruyter en de laatste tocht naar Algiers (juni-juli 1664)
Het voorlopige vredesverdrag dat Michiel de Ruyter in november 1662 met de stad Algiers had gesloten bleek al snel een wassen neus te zijn. De Algerijnen bleven Nederlandse schepen buitmaken en de bemanningen in slavernij afvoeren. Cornelis Tromp, die in maart 1663 De Ruyter was opgevolgd als opperbevelhebber in de…
Michiel de Ruyter en de christenslaven in Algiers en Tripoli (april-augustus 1662)
Met een voorlopig vredesverdrag en een wapenstilstand met Tunis op zak voer viceadmiraal Michiel de Ruyter in maart 1662 naar Cagliari op Sardinië. Daar werden de schepen bevoorraad, waarna De Ruyter begin april koers zette naar Algiers. Algiers was het beruchtste en zonder enige twijfel ook het rijkste Noord-Afrikaanse kapersnest…