Tot 1 februari 2006 kende het Wetboek van Strafrecht een aparte titel over het duel, of het ‘tweegevecht’ zoals de toenmalige artikelen 152-156 het noemden. Deze artikelen dateren in essentie van 1886 en zijn in de 120 jaar van hun bestaan vrijwel nooit toegepast. Eind 19e eeuw vond de wetgever…
Wie anno 2013 voor zou stellen het Binnenhof af te breken en te vervangen door nieuwbouw, kan een warm onthaal met pek en veren verwachten. Toch is bijna 150 jaar geleden een voorstel gedaan én aangenomen dat tot de sloop van de hele Hofvijverzijde van het Binnenhof had kunnen leiden.…
De dood hoort bij het leven. Het leven op het Binnenhof vormt daarop geen uitzondering. Diverse Kamerleden, ministers en staatssecretarissen zijn in de loop van Tweehonderd Jaar Koninkrijk tijdens de uitoefening van hun functie gestorven. Sommigen op nog jonge leeftijd, anderen in elk geval na een vruchtbaar leven. Vaak was…
Tweede Kamerleden met een islamitische achtergrond zijn vandaag de dag een normaal en misschien zelfs wel onopvallend verschijnsel. In de huidige Tweede Kamer vinden we onder meer de PvdA’ers Ahmed Marcouch en Selçuk Öztürk, terwijl in het verleden zelfs voor het Christen-Democratisch Appel moslims in de Kamer hebben gezeten. Denk…
Artikel 64 van de Grondwet bepaalt dat elk der Kamers bij koninklijk besluit kan worden ontbonden. Zowel de Tweede als de Eerste Kamer kunnen dus door de regering worden ontbonden. De bevoegdheid tot kamerontbinding is de regering in 1848 toegekend, als tegenwicht voor alle nieuwe bevoegdheden van met name de…
Artikel 71 van de Grondwet bepaalt dat Kamerleden, ministers en staatssecretarissen niet kunnen worden vervolgd of aangesproken voor hetgeen zij in Kamer- of commissievergaderingen hebben gezegd of aan deze schriftelijk hebben overgelegd. Dit artikel maakt het voor volksvertegenwoordigers en bewindslieden mogelijk om op het scherp van de snede te debatteren…
De meeste mensen met een rudimentaire kennis van het Nederlandse staatsrecht zullen wel weten dat iemand niet tegelijkertijd minister en lid van de Tweede of Eerste Kamer kan zijn. Hier is sprake van een zogenaamde incompatibiliteit, die in artikel 57 van de Grondwet is vastgelegd. Wellicht iets minder mensen zullen…
De leden van de Eerste Kamer worden gekozen door de leden van de twaalf provinciale staten (artikel 55 Grondwet), maar zij zijn geen provinciale representanten. Net als de leden van de Tweede Kamer vertegenwoordigen zij het gehele Nederlandse volk (artikel 50 Grondwet). Er is evenwel geen regel die Eerste Kamerleden…
Dat politici betaald worden voor het werk dat zij doen, vinden we de normaalste zaak van de wereld. Goed, we klagen wel eens dat met name de Haagse politici veel te veel verdienen en de term ‘zakkenvullers’ wordt nog wel eens in de mond genomen, maar het uitgangspunt dat een…
Ons kiesstelsel van evenredige vertegenwoordiging gecombineerd met een lage kiesdrempel (kiesdrempel = kiesdeler) maakt het voor nieuwe politieke partijen relatief eenvoudig om een zetel in de Tweede Kamer te bemachtigen. Niet al deze nieuwe politieke partijen zijn echter blijvertjes. De Boerenpartij deed het goed in de jaren ’60, maar kwijnde…
Bij politieke dynastieën denken we al gauw aan de Verenigde Staten. De familie Bush leverde in het recente verleden onder meer twee presidenten (vader en zoon) en een gouverneur van een belangrijke staat (Florida). Nog bekender zijn de Kennedy’s, die echter maar één president hebben geleverd, die ook nog eens…
Ik geef het toe: ik maak me er deze week met een Jantje van Leiden vanaf. Soms biedt de actualiteit je namelijk de perfecte aanleiding om een oude bijdrage aan dit weblog weer eens op te warmen. Toevallig deed zich gisteren zo’n geval voor. Tweede Kamerlid voor D66 Magda Berndsen…
Een motie is een besluit van de Eerste of Tweede Kamer waarin zij een oordeel uitspreekt of een wens formuleert. Verreweg de meeste moties zullen zijn gericht tot de regering en een verzoek bevatten bepaalde informatie te overleggen of bepaalde handelingen te verrichten of juist te laten. Maar de gedachte…
Van Hans Gruijters kun je veel zeggen, maar saai was hij beslist niet. Gruijters (1931-2005) was één van de oprichters van D66, maar begon zijn politieke carrière bij de VVD. Voor deze partij zat hij in de Amsterdamse gemeenteraad, maar toen hij in 1966 weigerde de receptie bij te wonen…
Over omstreden acties van Kamervoorzitters Het voortijdige vertrek van Eerste Kamervoorzitter Fred de Graaf is zonder precedent. Niet eerder in de naoorlogse parlementaire geschiedenis voelde een Kamervoorzitter zich gedwongen zijn functie neer te leggen, zoals waarnemend voorzitter Hans Franken (CDA) direct na de afscheidsverklaring van De Graaf memoreerde. Dat wil…
Het initiatiefwetsvoorstel-Marchant bracht Nederland in 1919 algemeen vrouwenkiesrecht en daarmee algemeen kiesrecht. Het passief kiesrecht voor Eerste en Tweede Kamer was echter al bij de grondwetsherziening van 1917 aan vrouwen toegekend. Al in 1918, dus nog voordat vrouwen mochten stemmen, kwam de eerste vrouw in de Tweede Kamer. Dat was…
Op 19 mei 1959 trad Jan Eduard de Quay aan als minister-president van het door hem geleide kabinet-De Quay. Het kabinet betekende het formele einde van de Rooms-Rode samenwerking. Voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog trad de PvdA niet tot het kabinet toe. Premier De Quay was voorheen commissaris…
Was niet Hans Wiegel. Natuurlijk, de nacht van 18 op 19 mei 1999 is bekend geworden als de ‘Nacht van Wiegel’. En inderdaad, door het ‘tegen’ van senator Hans Wiegel van de VVD behaalde het voorstel voor invoering van een correctief referendum nét niet de vereiste tweederde meerderheid in de…
In maart van dit jaar traden twee wetten in werking die huurverhoging op grond van inkomen mogelijk maken. Afhankelijk van de hoogte van het inkomen van een huishouden kan de verhuurder van een sociale huurwoning een huurverhoging tot een bepaald percentage doorvoeren. Gegevens over het inkomen op een bepaald adres…
Bij een hoofdelijke stemming brengt ieder individueel Kamerlid zijn of haar stem uit door ‘voor’ of ‘tegen’ te roepen. Dergelijke stemmingen kunnen dus enige tijd in beslag nemen, nu er 150 Tweede Kamerleden zijn en 75 senatoren. Hoofdelijke stemmingen komen mede daardoor niet heel vaak voor. In de Tweede Kamer…